Jij wilt carrière maken? Zonder zelfreflectie kom je er tegenwoordig niet. Een belangrijke skill die je ook naast je professionele loopbaan verder helpt. Pas wanneer jij objectief naar jezelf leert kijken en daarin realistisch bent, zet je grote stappen in je ontwikkeling. Door te reflecteren ontdek jij jouw zwakke punten en hoe je ze verbetert. Hoe werkt zelfreflectie en hoe helpen de reflectiemodellen van Starr en Korthagen hierbij?
Zelfreflectie is cruciaal voor professionals die het maximale uit hun carrière willen halen. Professional Asmara Leysner deelt haar ervaring in deze 1 Minute Masterclass om jou vooruit te helpen.
Zelfreflectie is figuurlijk in de spiegel kijken en stilstaan bij je eigen doen en laten om zo jezelf te ontwikkelen. Dit kan op drie verschillende niveaus: persoonlijk, beroepsmatig en maatschappelijk. Hierbij kijk je naar jouw manier van keuzes maken, je manier van werken, welke skills je beheerst en hoe jij je daarbij voelt. Door hier lering uit te trekken en er leerdoelen aan te koppelen, til jij jezelf en je carrière naar een hoger niveau.
Reflecteren is niet hetzelfde als evalueren en een reflectie is niet per se een zelfreflectie. Bij alle 3 de handelingen kijk je terug op een gebeurtenis. We zetten de verschillen op een rij:
| Zelfreflectie | Reflectie | Evaluatie | |
|---|---|---|---|
| Met wie? | Alleen of met een coach | Alleen of gezamenlijk | Alleen of gezamenlijk |
| Waar kijk je naar? | Eigen handelen | Een situatie | Verwachting en resultaat van een project |
| Hoe? | Vragen stellen over je handelen, gevoel en skills | Achterhalen van je motivatie en handelingen | Vergelijken van verwachting en resultaat |
| Beoordeling van? | Je eigen gedrag in een proces | Een gebeurtenis en jouw rol daarin | Resultaten van je werkzaamheden |
| Doel | Leerdoelen opstellen om je gedrag te verbeteren in een vervolg situatie | Leerdoelen opstellen om je gedrag te verbeteren in een vervolg situatie | Conclusies trekken voor het volgende project |
In de praktijk komen reflecteren en zelfreflectie vaak op hetzelfde neer, doordat je hetzelfde doel nastreeft. Het proces is anders doordat je zelfreflectie alleen doet.
Reflecteren is net als kennis opdoen of een skill aanleren een specifieke vorm van leren. Door jezelf grondig te reflecteren aan de hand van een reflectiemodel, leer jij:
Om je zelfreflectie naar een hoger niveau te tillen, zetten we twee reflectiemodellen voor je op een rij:
in essentie lijken de modellen op elkaar, doordat ze alle twee in een cyclus werken. Zelfreflectie is dus nooit ‘af’. Wel is er een verschil in de reflectiemodellen bij de benadering en uitvoering. Check ze allebei en ontdek wat het beste bij jou past.
De Starr-methode wordt het meest gebruikt om te reflecteren op jezelf. Met deze manier van zelfreflectie kijk je naar jouw taak in een geheel, je acties die je onderneemt en het resultaat ervan. Deze reflectiemethode is heel effectief en werkt in 5 stappen: situatie, taak, actie, resultaat en reflectie.
Good to know: dit model wordt ook veel in sollicitatiegesprekken gebruikt. Dus als je dit goed in de smiezen hebt, excelleer jij ook tijdens je toekomstige sollicitaties.
|
S Situatie |
T Taak |
A Actie |
R Resultaat |
R Reflectie |
|---|---|---|---|---|
|
Wat was de situatie? Wie waren hierbij betrokken? Waar speelde dit zich af? |
Wat was je taak? Welke rol speelde je? |
Hoe heb je dit toen aangepakt? Hoe reageerde je? |
Wat was het resultaat van je handelen? Hoe werd hierop gereageerd door anderen? |
Was je tevreden met het resultaat? Zou je het de volgende keer anders aanpakken? |
Via de methode van de Nederlands onderwijskundige Fred Korthagen leer je structureel reflecteren op je eigen handelen. Korthagen ziet zelfreflectie echt als een skill die je moet aanleren, zodat je het altijd bewust en onbewust toepast.
Het reflectiemodel van Korthagen bestaat uit een cyclus van 5 vragen. Met dit model kijk je grondig naar een specifieke handeling.
En probeer de alternatieven uit in de praktijk!
Zelfreflectie hoef je niet in je eentje te doen. Vaak hebben je team members of leidinggevenden ook uitstekende input op jouw functioneren. Het is dus heel belangrijk om anderen te betrekken bij je reflectieproces. Dat heeft 3 voordelen:
Bij Yacht geven we feedback en reflectie aan de hand van Great Conversations. Een alternatief voor een beoordelingssysteem. Hiermee hebben werknemers en leidinggevenden het hele jaar door gesprekken met elkaar. Zo challengen we elkaar eens in de paar weken met vragen als:
Doordat ambitieuze professionals bij Yacht met elkaar in gesprek zijn, reflecteer je regelmatig op je eigen functioneren, ambities en carrièrepad. Zo werk je doelgericht aan je carrière.
Wanneer jij serieus werk gaat maken van reflecteren op jezelf, houd dan de volgende tips bij de hand:
