Laten we meteen ter zake komen en de vraag beantwoorden die elke finance-professional bezighoudt: neemt AI je baan over?
In het kort:
- AI automatiseert de routinetaken, zodat jij tijd hebt voor strategische adviezen.
- jouw expertise blijft onmisbaar; AI is een hulpmiddel, geen vervanging.
- AI biedt je de mogelijkheid om door middel van data storytelling impact te maken, de snelste manier om je finance-carrière vooruit te helpen.
- CFO’s moeten de waarde van AI bewijzen met kleine projecten voordat ze het organisatiebreed opschalen.
- leiderschap in AI-ethiek tonen is een kerntaak van finance.
Al jaren horen we de hype en de waarschuwingen. De kern is: AI maakt bepaalde banen niet overbodig maar is, voor iedereen die bereid is zich aan te passen en te leren, de grootste carrièremogelijkheid die we in jaren hebben gezien.
AI is niet zomaar een technologische trend, maar een fundamentele verschuiving in hoe we werken. In dit artikel geven we praktische tips voor iedere finance professional die wil meedoen in deze nieuwe, door AI gedreven wereld.
Van automatisering naar augmentatie: wat betekent AI echt voor jouw rol?
Laten we eerst een veel voorkomende mythe uit de weg ruimen. AI bouwt niet aan een leger robot financials die jou gaan vervangen. AI gaat over slimme finance-automatisering die repetitieve routine werkzaamheden uitvoert zodat jij je kunt richten op waarvoor je bent aangenomen: nadenken, strategie bepalen en waarde toevoegen.
Automatisering vs. augmentatie
Denk eens aan je wekelijkse werklast. Hoeveel daarvan bestaat uit handmatige data-invoer? Dit soort taken zijn ideaal voor automatisering. AI-tools kunnen ze sneller en nauwkeuriger uitvoeren. Een recent KPMG-rapport concludeerde dat bijna alle organisaties verwachten binnen drie jaar AI te gebruiken in financiële verslaglegging en daarvan een efficiëntieslag verwachten.
Augmentatie door AI brengt nog meer dan alleen efficiëntie. AI maakt het mogelijk om:
- complexe prognoses te maken die je in no-time een scherper beeld van de toekomst geven.
- de tijd die nodig is om de boeken te sluiten drastisch te verkorten, waardoor je meer tijd krijgt voor analyse.
- fraude in real time op te sporen door miljoenen transacties direct te analyseren.
Kort gezegd: AI doet de analyse. Jij levert het inzicht.
De mens als spin in het web: waarom heeft AI nog steeds jouw expertise nodig?
Kun je door AI te gebruiken alles gewoon aan een algoritme overlaten en richting de golfbaan gaan? Nee, dat kan niet. Financiële beslissingen hebben echte gevolgen en vereisen verantwoordelijkheid en dat kan AI niet bieden.
Volledige automatisering in finance is een mythe
Een AI-model heeft geen kennis van de zakelijke context waarin het opereert. AI begrijpt de strategie van je bedrijf niet, de zorgen van je stakeholders niet, en de ethische grenzen die je niet mag overschrijden niet. Het kan een patroon herkennen, maar het kan geen wijsheid toepassen. Daarom is een "human-in-the-loop"-benadering, aanbevolen door Nederlandse toezichthouders zoals De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM), essentieel voor governance. Zonder toezicht van een finance professional is er het risico op financiële onjuistheden of zelfs ernstige regelgevende problemen.
Wanneer je onderbuikgevoel nog steeds het algoritme verslaat.
Jouw professionaliteit en jarenlange ervaring, maakt dat jij de belangrijkste speler bent als laatste controlepunt. Bijvoorbeeld wanneer:
- Een AI-voorspelling niet klopt. Jij hebt de kennis om te bepalen of iets klopt of niet.
- Een anomalie wordt aangegeven. AI ziet een vreemd getal; jij onderzoekt waarom dit zo is.
- Resultaten moeten worden uitgelegd. Jij bent degene die voor de raad van bestuur staat en de cijfers verdedigt, niet het algoritme.
Waarom data storytelling de toekomst is van je finance-carrière.
Laten we eerlijk zijn: niemand wordt enthousiast van een spreadsheet vol cijfers. Nu AI het verwerken van data overneemt, ligt jouw waarde als finance professional niet langer in het vinden van de cijfers, maar nog meer in het uitleggen van wat ze betekenen. Hier komt het beheersen van data storytelling als je meest waardevolle vaardigheid om de hoek kijken.
De vaardigheden die je nodig hebt om data om te zetten in beslissingen.
Data storytelling gaat over het verwerven van data met een overtuigend verhaal, dat mensen aanzet tot actie. De formule is als volgt:
- context: dit is de situatie waarin we ons bevinden.
- inzicht: dit is het belangrijkste dat de data ons vertelt.
- aanbeveling: dit is wat we ermee moeten doen.
De snelste manier om strategische waarde te laten zien is je vaardigheden ontwikkelen met tools zoals Power BI en Tableau en oefenen met het omzetten van elk rapport in een verhaal met een duidelijke oproep tot actie.
Van pilot naar opschaling: hoe beleg je werken met AI in je finance-team?
Voor finance leiders is de grote vraag hoe ze een start kunnen maken met het werken met AI zonder chaos te creëren. Het advies luidt hier: begin klein voordat je groot gaat.
Hoe meet je daadwerkelijk de ROI van AI?
Voordat je een nieuw hulpmiddel organisatiebreed uitrolt, moet je zeker weten dat het werkt. Als je start met een klein pilotproject en SMART definieert wanneer het succesvol is, is de ROI in Finance eenvoudig aan te tonen:
- Bespaarde tijd: hoeveel uren winnen we elke maand terug?
- Verminderde fouten: hoeveel rectificaties vermijden we?
- Verkregen inzichten: nemen we dankzij dit hulpmiddel slimmere beslissingen?
Een goed startpunt is de maandafsluiting. Een rapport van accountantskantoor Deloitte heeft aangetoond dat automatisering de gemiddelde verwerkingstijd van transacties aanzienlijk kan verkorten, waardoor het totale aantal verwerkte transacties met wel 60% kan toenemen. Dat is een duidelijk aantoonbare ROI.
Jouw 4-stappenplan om AI succesvol op te schalen.
Als je pilot een succes is, gebruik dan dit eenvoudige raamwerk om op te schalen:
- Wie zijn je kampioenen: identificeer de enthousiastelingen in je team die als ambassadeur AI willen omarmen.
- Train voor nieuwe workflows, niet alleen nieuwe tools: laat je team zien hoe de technologie hen vrijmaakt voor interessanter werk. Koppel dit in Nederland aan Permanente Educatie (PE)-vereisten voor beroepsorganisaties zoals de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) en VRC.
- Integreer en regel: zorg dat de nieuwe tools goed samenwerken met je bestaande systemen en stel duidelijke regels op.
- Pak weerstand direct aan: wees open over wat verandert en positioneer AI als een hulpmiddel voor carrièregroei, niet als vervanging.
Hoe kun je het voortouw nemen in AI-transparantie?
Nu AI centraal komt te staan in finance, houden toezichthouders het nauwlettend in de gaten. Het is aan jou, de finance-professional, om te zorgen dat het verantwoord wordt gebruikt. Dit betekent dat je pleit voor uitlegbaarheid (kun je uitleggen hoe de AI tot zijn antwoord is gekomen?), duidelijke audittrails onderhoudt en zorgt voor eerlijkheid.
Met nieuwe regels zoals de EU AI Act in het vooruitzicht is het een kerntaak van finance. CFO’s moeten AI-ethici worden en de moeilijke vragen stellen om te zorgen dat elk systeem transparant en betrouwbaar is.
AI in finance is zonder twijfel een carrièreversneller voor degenen die zich aanpassen. De leiders van de finance-teams van morgen zullen niet bang zijn voor AI omdat ze ermee kunnen werken. Als finance leider kan je alvast starten met het volgende: vind dit kwartaal één repetitief onderdeel van je werk om te automatiseren en leer daarmee één nieuwe strategische vaardigheid.
