Organisaties die groeien, zijn organisaties die durven veranderen. Door rekening te houden met de belangen van verschillende stakeholders creëer je succesvol draagvlak voor projecten of veranderingen. Vooruitgang realiseer je namelijk niet alleen, teamwork brengt je vooruit. Met het Stakeholder Salience Model breng jij je belangrijkste stakeholders in kaart en werk je succesvol aan het managen van verwachtingen.
Stakeholdermanagement is in de basis het in kaart brengen van belanghebbenden, zoals: personeel, klanten, leveranciers en eindverantwoordelijken en het managen van hun verwachtingen. Deze expertise geeft je dus inzicht in gemeenschappelijke en tegengestelde belangen. Goed stakeholdermanagement bestaat uit 4 stappen:
Het bovenste deel van het stappenplan heeft betrekking op het analyseren van stakeholders. Een stakeholderanalyse is een essentieel onderdeel van stakeholdermanagement. In de laatste twee stappen weeg je de verschillende belangen vervolgens tegen elkaar af om tot concrete oplossingen te komen.
Stakeholdermanagement is essentieel om jouw project of verandering succesvol te laten verlopen. Stakeholders zijn namelijk bepalend voor het succes van je organisatie. Zonder werknemers geen activiteit, zonder leveranciers geen productie, zonder investeerders geen groei en zonder klanten geen omzet. De focus moet dus liggen op het creëren van draagvlak bij je stakeholders. Stakeholdermanagement zorgt ervoor dat je grip krijgt op jouw stakeholders en mede daardoor de juiste strategie kan bepalen.
Met goed stakeholdermanagement houd je rekening met de mensen en belangen om je heen. Stakeholdermanagement zet je intern, extern of maatschappelijk in.
Allereerst kan je stakeholdermanagement inzetten binnen je eigen organisatie. Denk hierbij aan veranderingen binnen werkwijzen zoals nieuwe manieren van samenwerken of digitalisering van systemen. Wanneer je een interne verandering wilt realiseren, is het essentieel dat je managers en medewerkers meekrijgt. Er gebeurt namelijk niets als zij de verandering niet ondersteunen. Het is dus van strategisch belang om een sterke teamplayer te zijn. Als product owner, scrum-master of change manager kom je veel met deze situatie in aanraking.
Natuurlijk kan je stakeholdermanagement ook buiten je organisatie inzetten. Bijvoorbeeld bij fusies en overnames. In deze gevallen moet je niet alleen rekening houden met je interne stakeholders, maar vooral ook met je externe stakeholders. Zij zijn namelijk bepalend voor de licence to operate van organisaties. Je moet draagvlak creëren voor de nieuwe krachtenbundeling en een krachtige positie in de markt behouden.
Binnen overheidsinstanties speelt stakeholdermanagement natuurlijk ook een grote rol. Bij nieuwe beleidsvorming is het belangrijk om maatschappelijke stakeholders te betrekken. Zij geven adviezen over wet- en regelgeving die mens en dier een duurzame toekomst geeft. Een goed voorbeeld is Shell. In hun stakeholdermanagement moeten zij aan de ene kant rekening houden met aandeelhouders en aan de andere kant met politieke en maatschappelijke stakeholders die verduurzaming willen realiseren. Door samen te werken met verschillende expertise realiseer je in zo’n situatie zichtbaar succes.
Bij projecten of veranderingen zoals een reorganisatie of fusie zijn altijd meerdere partijen betrokken, met ieder hun eigen belangen en verwachtingen. Denk bijvoorbeeld aan personeel, klanten, aandeelhouders, leveranciers en de lokale buurt.
Bij de start van een project is het slim om alle personen, organisaties of instanties die beïnvloed worden door jouw project in kaart te brengen. Het Stakeholder Salience Model is een hulpmiddel bij het uitvoeren van een stakeholderanalyse. Dit model brengt niet alleen de verschillende belangen in kaart, maar geeft ook inzicht in de macht en urgentie die ermee gemoeid is. Het Stakeholder Salience model beschrijft 7 typen stakeholders op basis van een combinatie van 3 kenmerken:
Stakeholders die één van de 3 kenmerken bezitten worden ‘latente stakeholders’ genoemd. De stakeholders die hieronder vallen zijn:
Stakeholders die twee van de drie kenmerken bezitten worden ‘verwachtende stakeholders’ genoemd. De stakeholders die hieronder vallen zijn:
Stakeholders die alle drie de kenmerken bezitten worden ‘ultieme stakeholders’ genoemd:
Om succesvol veranderingen te realiseren, zetten we een aantal aandachtspunten van stakeholdermanagement voor je op een rij:
Omdat jouw lijst met stakeholders waarschijnlijk enorm is, is het cruciaal om te bepalen welke stakeholders het meest belangrijk voor jouw project zijn. Gebruik het Stakeholder Salience Model om je meest urgente stakeholders te bepalen. Of vraag jezelf het volgende af:
Achterhaal vanuit het perspectief van iedere stakeholder de positieve gevolgen van de verandering. Door de verandering op een slimme manier te verkopen, gaat zelfs je grootste tegenstander de voordelen ervan inzien.
Communiceer de voortgang en belangrijke mijlpalen van het project op een begrijpelijke manier. Houd in je communicatie rekening met interculturele verschillen. Soms moet je zaken op een andere manier brengen om ze echt impact te laten hebben. Als teamplayer is het daarom belangrijk dat je jouw communicatieskills op orde hebt. Voor de meeste impact communiceer je regelmatig, maar zorg er wel voor dat je niet gaat ‘over’-communiceren.
Soms is het beter om toe te geven aan een bepaalde wens om het eindresultaat sneller of gemakkelijker te bereiken. Stakeholders weten je echter te vinden wanneer je te snel toegeeft. Effectief onderhandelen doe je door te discussiëren, beïnvloeden en overtuigen.
Interdisciplinair samenwerken, bijvoorbeeld door een intervisiegesprek met verschillende professionals, kan veel inzichten opleveren. Hiermee laat je zien dat je de zorgen van een stakeholder hebt gehoord en begrepen. Vervolgens kan je je eigen perspectief toelichten en werken aan een oplossing die voor beide partijen past.
Daar waar vertrouwen is, werken mensen gemakkelijker en effectiever samen. Je moet jouw stakeholders aan boord krijgen om draagvlak te creëren en daarmee de adoptie van jouw verandering te bespoedigen. Een manier om vertrouwen te creëren bij stakeholders is door verantwoordelijkheid te nemen.
Stakeholdermanagement is het in kaart brengen van de verschillende stakeholders en het managen van verwachtingen. Het geeft je inzicht in gemeenschappelijke en tegengestelde belangen. Ook kan de organisatie hiermee de relatie met stakeholders zo optimaal mogelijk beheren. Lees meer over stakeholdermanagement.
Voor het realiseren van een succesvolle verandering is het essentieel dat jouw stakeholders achter jou staan. Door grip te hebben op de alle betrokkenen bij jouw project bepaal je de juiste strategie per stakeholder.
