Autonomie als succesfactor: hoe autonoom zijn essentieel in jouw carrière is

Download onze paper

Op deze pagina:

• Wat is autonomie?
• Wat is autonomie niet?
• Waarom is autonoom zijn op werk een belangrijke skill?
• Belang autonome werkhouding als interimmer of zzp’er
• Voordelen autonoom zijn
• Uitdagingen bij autonomie op werk
• Hoe vergroot je jouw autonomie?
• Oefeningen om autonoom te werken
• Voorbeelden van autonome werkwijzen

Zo hielp autonomie professional Jan-Willem vooruit

Autonomie is cruciaal voor professionals die het maximale uit hun carrière willen halen. Professional Jan-Willem Visser deelt zijn ervaring in deze 1 Minute Masterclass om jou vooruit te helpen. 

Wat is autonoom zijn?

Autonoom zijn is een vorm van onafhankelijkheid, zelfstandig te werk gaan en eigen keuzes maken. In werkverband houdt het in dat je geen leiding of sturing nodig hebt van bovenaf en dus zelfstandig projecten oppakt en realiseert. Je denkt na over je werk en voert het ook op die manier uit. Zelf denken én doen, wees onafhankelijk!

Autonomie draait om:

• Zelf keuzes maken en keuzes van anderen respecteren
• Zelf nadenken over je manier van werken
• Vertrouwen geven en ontvangen
• Verantwoordelijkheid nemen
• Werkzaamheden uitbesteden zonder micromanagement  

Wat is autonomie niet?

Autonomie betekent niet eigenwijs zijn of egoïstisch handelen. Hou het sociaal. Het is geen zelfbeschikkingsrecht, waarbij je niet meer naar de ander hoeft te luisteren. Je houdt bij jouw handelen altijd het teambelang en het gezamenlijke doel voor ogen.

Waarom is autonoom zijn op werk zo’n belangrijke skill?

Autonomie in je werk geeft energie en positiviteit. Zweverig? Echt niet! Dit is de zelfdeterminatietheorie (opgesteld door psychologen Edward L. Deci en Richard M. Ryan) en wordt als volgt uitgelegd: professionals hebben in hun werk 3 basisbehoeften;

1. Competentie (in iets excelleren)
2. Verbinding (contact met gelijkgestemden)
3. Autonomie (je projecten zelf vormgeven)

Iedereen wil dus autonoom zijn. Het geeft vrijheid en jij hebt zelf de regie in handen over je werk. Wanneer je aan deze 3 eisen voldoet, vergroot je jouw drive en lever je de beste prestaties: je functioneert optimaal, voelt je goed en ontwikkelt je. Dit wordt ook wel persoonlijk leiderschap genoemd.

Belang autonome werkhouding als interimmer of zzp’er

Zeker voor gedreven professionals, die als interimmer werken of ambitie hebben om te zzp’en, is een autonome houding op werk essentieel. Het is voor veel professionals zelfs reden om zelfstandig te ondernemen. De vrijheid om je werk grotendeels zelf in te richten en verantwoordelijkheid te nemen, is heel aantrekkelijk voor gedreven carrièremakers. 

Als interim-professional of zzp’er kom jij in veel verschillende werkomgevingen terecht. Met een zelfverzekerde, autonome houding pas je jezelf snel aan en laat jij direct een positieve indruk (personal branding) achter op je nieuwe team, doordat je mensen in beweging brengt. Zo zorg je ervoor dat iedereen graag dingen van je aanneemt en krijg jij sneller iedereen jouw kant op. 

Voordelen autonoom zijn 

Autonoom en onafhankelijk op werk zijn geeft je een aantal voordelen:

• Minder last van stress en kans op burn-out:
  Zelfbeschikking op werk maakt dat jij op de korte en lange termijn minder gestrest bent van werk;
• Beter aanpassingsvermogen:
  Zelfstandigheid in je werk maakt dat jij overal effectief aan de slag gaat;
• Geeft moraal:
  De regie in eigen hand hebben, haalt het beste in je naar boven;
• Meer innovatief vermogen:
  Doordat jij denkt en werkt vanuit kansen kom je vanzelf met nieuwe creatieve oplossingen en manieren van werken;
• Hogere job satisfaction:
  Autonomie zorgt voor betere resultaten en zo indirect voor meer werkgeluk;
• Beter vertrouwen in eigen oordeel:
  Meer onafhankelijkheid maakt dat jij meer nadenkt over je werk en zo meer vertrouwen krijgt in jouw eigen oordeel;
• Kritische blik en beter analyserend vermogen:
  Een autonome houding zorgt ervoor dat jij kritischer kijkt naar je eigen werk en dat van je team;
• Taakgericht:
  Autonome professionals focussen zich op hun prestaties en laten zich minder afleiden van ‘randzaken’ op werk.

Uitdagingen bij autonomie op werk

Autonomie op werk resulteert vaak in je eigen weg kiezen. Dat brengt een aantal valkuilen en uitdagingen met zich mee:

• Moeite met aansturing:
  Zelf je route uitstippelen is efficiënt en de koers wijzigen is dat niet. Dus een vertraging in het proces vanwege een extern belang stuit op weerstand bij autonome professionals;
• Ongeduldig:
  Autonome mensen weten al wat zij willen en hebben moeite met wachten totdat de rest van het team meegaat; 
• Moeite met samenwerken:
  Een autonome werkwijze kan doorslaan naar handelen naar eigen inzichten. Daardoor heeft men moeite te luisteren naar input van anderen;
• Allergisch voor micromanagement:
  Wie autonoom aan de slag gaat, ontwikkelt een allergie voor micromanagement van bovenaf.

Hoe vergroot je jouw autonomie?

Autonoom zijn kan op meerdere manieren. Het begint bij meer vrijheid nemen in je planning (timemanagement) en hoe je resultaten realiseert. De volgende stap zit hem vaak in het zelf kunnen bepalen van je werkzaamheden en je dagindeling. In hoeverre bepaal jij zelf welke taken je oppakt en bij welke meeting je aanschuift? 

Oefeningen om autonomie te vergroten

Je autonomie vergroten doe je door op het eerste oog kleine handelingen in je werkwijze te veranderen. Breng autonoom zijn daarom in de praktijk met de volgende oefeningen:

• Maak voor jezelf duidelijk welke werkzaamheden jou energie geven en waar je goed in bent. Zo bepaal jij wat voor jouw werkt en waarin jij excelleert. Geef vervolgens bij je manager of leidinggevende aan dat je hier meer focus op wilt leggen. Dit is de eerste stap naar meer autonomie op werk. Reflecteer goed op jezelf dus; 
• Stel hierbij duidelijke kaders voor jezelf: waarvoor wil jij dat mensen bij je om hulp komen vragen? Zeg de volgende keer wanneer iemand je hulp nodig heeft bij iets waar jij niet over gaat: ‘Nee, sorry. Hier heb ik geen tijd voor, maar ik weet zeker dat [naam] je verder helpt.’ 
• Ontdek waar jij het meest productief bent: is dat in een kantoortuin of juist in de werkkamer bij jou thuis? In dat laatste geval: geef aan (wel overleggen, niet eisen) dat je 2 dagen in de week gaat thuiswerken;
• Ga vaker met professionals om je heen in gesprek over dit onderwerp: waar vinden zij dat jij goed in bent en wat doen zij om hun autonomie te bewaken? 
• Neem de tijd en ruimte om je eigen werkwijze, werkzaamheden en planning te bepalen voor een project; 
• Wees trots op je werk. Streef ernaar, maar realiseer je dat wat jij oplevert nooit voor iedereen perfect is. Jij hebt het project met jouw inzicht en expertise opgeleverd. Sta dus achter je werk, zo ontwikkel je een vastberaden houding. Niet zeggen: ‘Ik denk dat dit een goed idee is, ben je het daarmee eens?’, maar leg direct een plan neer: ‘Dit is mijn idee, zo werkt het en daar heb ik dit en dit voor nodig.’
• Probeer minder rekening te houden met de gevoelens van anderen: klinkt oncollegiaal, is het niet. Opbouwende feedback geven op anderen is juist heel collegiaal. Professionals kunnen tegen een stootje en willen juist leren van elkaar. Wanneer jij ziet dat anderen iets in hun werkwijze kunnen verbeteren, geef het aan. 

Voorbeelden: succesverhalen autonomie op werk

Om te laten zien dat autonoom op werk zijn succes oplevert, delen we hier twee voorbeelden: Gmail en iets dichter bij huis: Buurtzorg. 

Gmail

Waarschijnlijk het bekendste voorbeeld waarbij autonomie succes brengt, is Gmail. Het mailprogramma van Google is ontstaan vanwege de werkcultuur. Bij Google krijgen werknemers één dag in de week de tijd om bezig te zijn met iets waarvan ze zelf denken: ‘dit is een goed idee’. In deze 20% van de tijd worden ongeveer de helft van de diensten van Google bedacht en soms ook volledig uitgewerkt, zoals Gmail.

Buurtzorg

Bij Buurtzorg Nederland krijgen professionals volledig de ruimte om hun werkzaamheden zelf in te richten. Er zijn dus geen managers binnen de organisatie. Met andere woorden: hier wordt volledig geopereerd in zelfsturende teams. Doordat professionals werken in kleine autonome teams, en zo de verantwoordelijkheid krijgen over hun eigen werk, levert de zorgorganisatie op elke locatie het beste maatwerk.

Wil jij ook jouw persoonlijke en professionele ontwikkeling naar een hoger niveau tillen?Check onze opleidingen & trainingen