Engineers zijn dun gezaaid en dus gewild. Elke engineer kan kiezen uit drie banen. Bij de keuze voor een nieuwe baan blijken jonge engineers andere zaken belangrijk te vinden dan oudere engineers. Aan bedrijven de taak om daar op de juiste manier op in te spelen.
Het duurt gemiddeld 70 dagen voordat een vacature voor een engineer is vervuld. Tel daar de aanloop naar de sollicitatieprocedure en de opzegtermijn van de nieuwe medewerker bij op en het duurt meestal zo’n vier tot vijf maanden voordat de engineer daadwerkelijk achter zijn nieuwe bureau zit. Als bedrijven al iemand kunnen vinden, benadrukt Walter Schramowski (53), director Sales bij Yacht. “Vooral werkvoorbereiders, projectmanagers en calculators zijn heel moeilijk te vinden.”
Volop keuze voor afgestudeerde engineers
Door de schaarste op de arbeidsmarkt werven bedrijven actief bij universiteiten en hbo-instellingen. Tom Schouten (26), sinds afgelopen zomer via Yacht werkzaam als projectmanager op de afdeling vliegtuigonderhoud van KLM, werd van diverse kanten benaderd toen hij in april klaar was met zijn studie. “Ik kreeg meerdere aanbiedingen, van een investment bank tot een bedrijf dat onderstellen voor vrachtwagens ontwikkelt, en alles daartussen.”
Ik kreeg meerdere aanbiedingen, van een investment bank tot een bedrijf dat onderstellen voor vrachtwagens ontwikkelt, en alles daartussen
Ook Edouard Schneiders (22), die momenteel een master carbon management volgt in Edinburgh en dus nog niet eens is afgestudeerd, heeft al diverse aanbiedingen op zak. Hij speelde zich in 2016 en 2017 in de kijker als lid van het hyperloopteam van TU Delft en kreeg meer dan eens te horen dat hij bij bedrijven mocht aankloppen als hij interesse had.
Persoonlijke ambitie
In de beroepen- en arbeidsmarktsurvey, een continu online onderzoek van Randstad, wordt de Nederlandse beroepsbevolking afgezet tegen onder andere professionals van Yacht. Bijvoorbeeld als het gaat om belangrijkste aspecten bij de keuze voor een baan. Die aspecten verschillen nogal per leeftijd, zegt Schramowski. Oudere engineers, in de leeftijd van 45 tot 65 jaar, vinden salaris, arbeidsvoorwaarden en een vast contract het belangrijkst. Dat is gezien hun leeftijdsfase natuurlijk wel te verwachten. Als je naar jonge engineers kijkt, die tussen de 20 en 30 zijn, dan zie je dat behalve salaris en arbeidsvoorwaarden ook opleidingsmogelijkheden en persoonlijke ambitie een grote rol spelen.”
Ontevredenheid is een van de belangrijkste redenen waarom vooral jonge engineers overstappen naar een andere werkgever
Eigen invulling werk belangrijk
De cijfers uit het onderzoek sluiten naadloos aan bij wat Schouten en Schneiders vertellen over hun motivatie. “Het komt niet zozeer aan op de droge arbeidsvoorwaarden, maar meer op de cultuur, de manier van werken”, zegt Schouten. “Ik wil in ieder geval het vertrouwen hebben dat ik mijn eigen ding kan doen, op mijn manier. Zonder dat er direct een corrigerende actie boven zit of dat er iemand over mijn schouder meekijkt. Ik denk namelijk dat juist een andere insteek kan leiden tot inzichten die je anders niet opdoet.”
Top 3 aspecten bij baankeuze engineers
- Salaris (39%);
- Werksfeer (31%);
- Uitdagend werk (25%).
Schouten heeft daar in zijn sollicitatiegesprek met zijn leidinggevende uitvoerig over gesproken. “Ik heb er nadrukkelijk naar gevraagd: wat verwacht je van mij qua rapportages, van dag tot dag. Verwacht je veel overleg of komt het initiatief vanuit mij? We hebben daar goede afspraken over gemaakt.” Dat Schouten op deze manier kan werken, is hem veel meer waard dan een hoger salaris of een ander extraatje.
Duurzaamheid en kennis
Student Schneiders staat er hetzelfde in. Ook hij wil eerlijk gecompenseerd worden voor het werk dat hij doet, maar bovenal wil hij verschil maken. “Vroeger ging het om hoeveel je betaald kreeg en of je een leaseauto kreeg. Nu gaat het veel meer om het doel van een baan en wat je ermee kunt bereiken. Ik wil dat mijn werk ertoe doet en dan specifiek op het gebied van klimaatverandering en opwarming van de aarde. Iedereen merkt namelijk de gevolgen daarvan, dus daar kan ik echt het verschil maken.”
Top 3 redenen voor engineers om van baan te wisselen
- Persoonlijke ambitie op vakinhoudelijk gebied (50%)*;
- Betere arbeidsvoorwaarden (49%);
- Persoonlijke wens voor afwisseling (37%).
* Benchmark Nederlandse beroepsbevolking: 35%
Ertoe doen speelt ook bij Schouten een rol van betekenis, zij het wel op een andere manier dan bij Schneiders. Schouten is als projectmanager betrokken bij het optimaliseren van het vliegtuigonderhoud. Niet op het gebied van veiligheid – “dat is uiteraard allemaal op orde” – maar wel als het gaat om de processen daaromheen: planning, capaciteit en de voorraad van onderdelen. KLM onderhoudt op Schiphol-Oost niet alleen haar eigen toestellen, maar ook die van andere luchtvaartmaatschappijen. Daar waar efficiëntie weglekt, wordt de dienstverlening steeds duurder, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld Azië. “KLM heeft met al die kennis van vliegtuigonderhoud een unieke positie in de wereld. Het zou mij pijn doen als KLM een substantieel deel van het onderhoud kwijt zou raken omdat ze niet competitief kan zijn in de markt.”
Keuzestress bij jongeren
Het lijkt alsof jonge engineers precies weten wat ze willen, maar Schramowksi ziet toch ook wel verwarring, juist door het enorme aanbod aan banen. “Ze hebben extreem veel moeite om te kiezen. Ze willen advies over hun keuzes. Bedrijven kunnen daarbij helpen door een goed persoonlijk ontwikkelplan te maken waarin persoonlijke ambities terugkomen. Dat zou een enorme stap voorwaarts zijn.”
Sowieso zouden bedrijven wat hem betreft veel meer moeten kijken naar de persoon die voor ze zit dan naar de vacature. “Jonge engineers willen juist graag dat bedrijven zich in hen verdiepen, dat het gaat om de persoon. Als je mensen aan je wil binden, is het belangrijk dat je je verdiept in de kwaliteiten en de behoeftes van die persoon.” Yacht brengt dat inmiddels zelf ook in de praktijk. “Wij vragen een kandidaat: wat wil je, wat kun je en wat zou je willen leren? Op basis daarvan maken we een persoonlijk loopbaanplan.” Dat is wat Schramowski betreft dé manier om op lange termijn te investeren in jonge engineers.
Engineers zijn vaak ontevreden
Maar er is meer wat bedrijven kunnen doen om hun medewerkers, als ze eenmaal binnen zijn, aan boord te houden. Werken aan medewerkerstevredenheid bijvoorbeeld. Relatief veel engineers zijn namelijk – een opvallende conclusie uit het onderzoek, vindt Schramowski – ontevreden over de organisatie waar ze werken. “Het is een van de belangrijkste redenen waarom vooral jonge engineers overstappen naar een andere werkgever. Medewerkerstevredenheid hebben bedrijven zelf in de hand. Ik ken een bedrijf waar medewerkers tien procent van hun tijd mogen besteden aan creatieve oplossingen bedenken voor dat bedrijf, zoals waterstof gebruiken als brandstof. Moet je eens kijken wat dat doet met de betrokkenheid van medewerkers.”
Ontevredenheid over de organisatie waarvoor ze werken, is voor veel jonge engineers een van de belangrijkste redenen om over te stappen naar een andere werkgever
Elon Musk
Ook Schneiders doet bedrijven graag wat tips aan de hand om mensen zoals hij binnen te halen en te houden. “Het is belangrijk dat werkgevers een visie hebben, een blik op de toekomst. Een van de beste voorbeelden is Elon Musk. Hij weet mensen te motiveren. Engineers maken overuren voor hem, puur omdat zij ook in zijn visie geloven.” Bedrijven hoeven niet van het kaliber Tesla te zijn om een visie te hebben, zegt Schneiders. Dat kan ook op kleine schaal. “In Engeland hebben ze voor het koude en warme water twee aparte kranen op de wastafel. Dat is heel onhandig. Er is hier een start-up die bezig is met een plastic connectiestuk, zodat je het water kunt mengen. Dat is natuurlijk een veel simpeler product dan de elektrische auto, maar het bedrijf trekt mensen van de universiteit aan omdat het een duidelijke visie heeft op waar het naartoe wil met dat product.”
Het is belangrijk dat werkgevers een visie hebben, een blik op de toekomst
Het belang van vrijheid
Tot slot nog een tip van Schouten, eveneens toepasbaar voor elke werkgever: geef jonge medewerkers de vrijheid. “Ik denk dat een moderne engineer openstaat voor dingen buiten zijn eigen expertise. Geef hen de mogelijkheid om buiten zijn eigen takenpakket te kijken mee te denken op andere vlakken. Ik begrijp wel dat dat voor grote bedrijven lastig is, want je hebt heel veel procedures. KLM kan niet zeggen: laat maar tien engineers rondlopen en kijk maar waar ze landen. Maar met een bepaalde mate van vrijheid kunnen bedrijven zich wel onderscheiden, zeker bij jonge engineers.”
Bron: Beroepen en Arbeidsmarkt Survey, Randstad Groep Nederland