Professionals in de financiële wereld kunnen zich volgens Paul Iske, hoogleraar en Chief Failure Officer bij het Instituut voor Briljante Mislukkingen, bijna geen fouten meer veroorloven. ‘Ligt internetbankieren tien minuten plat? Dan staat het al op de website van de NOS.’ Gevolg: verlamming en angst om te experimenteren. ‘En dat is geen gezonde situatie, want innovatie is nodig om je als organisatie klaar te maken voor de toekomst.’
Over succesverhalen raken we niet uitgepraat, maar ‘mislukkingen’ vergeten we het liefst zo snel mogelijk. ‘Terwijl je daar juist heel veel van kunt leren’, aldus Paul. ‘Daarom verzamelen wij bij het instituut zoveel mogelijk cases en delen we deze. Ons doel? Bijdragen aan een gezonder innovatieklimaat. Bij veel organisaties overheerst de angst. Niet alleen als het gaat om het starten van projecten, maar juist ook om ergens tussentijds mee te stoppen. De pers gaat er negatief over schrijven, je verliest je financiering. Kortom, niemand wordt beloond als je toegeeft dat iets niet is geslaagd. En dus blijven kansloze projecten onnodig lang doorlopen.’
Leer van je fouten
‘Van je fouten kun je leren’ is geen nieuwe boodschap. ‘Ik zie het als onze taak als instituut om ervoor te zorgen dat organisaties tijd maken om daadwerkelijk iets op te steken van wat er niet goed is gegaan. Oké, je hebt iets gedaan en dat is mislukt. Maar wat kun je hiervan leren? En hoe zorg je dat deze kennis beklijft? Als het hierop aankomt, zie ik bij veel organisaties een soort van corporate alzheimer. Na tien minuten zijn ze hun goede bedoelingen alweer vergeten.’ Met een opgeheven vinger vertellen wat organisaties beter kunnen doen, is niet wat Paul voor ogen heeft. Hij kiest liever voor een luchtige manier. Een titel als Chief Failure Officer past volgens hem dan ook prima bij zijn functie. Sterker nog: ‘Eigenlijk zou ieder bedrijf een Chief Failure Officer moeten hebben. Experimenteer, leer en haal er iets moois uit.’
'Dankzij de mechanische technologische vernieuwing houden we tijd over om breder te kijken dan puur naar het financiële kapitaal.'
Hetbelang van een goede timing
Maar hoe zit het met zijn eigen mislukkingen? Zijn die er überhaupt? ‘Jazeker. Toen ik bij Shell werkte, waren we een van de eersten met een werkend intranet. Maar wat konden we hier verder nog mee? Shell was actief in veel verschillende landen en businesses en had heel veel kennis in huis. Er was in die tijd nog geen zoekmachine. Maar wat nou als je informatie zocht over bijvoorbeeld horizontaal boren of veiligheid op zee? Bij wie moest je dan zijn? Het zou toch mooi zijn als je aan de hand van zoekwoorden bij de juiste persoon uit zou komen. Mijn collega en ik hebben honderden interviews met medewerkers gehouden en alle informatie verwerkt in een systeem dat je het beste kunt vergelijken met LinkedIn. Het was een doorslaand succes. Wat we voor Shell kunnen, kunnen we ook voor andere bedrijven, dachten we. En dus begonnen we voor onszelf. Maar dat werd geen succes. De meeste bedrijven hadden nog geen intranet. En zonder intranet hadden ze niets aan onze oplossing. We waren gewoon acht tot tien jaar te vroeg ... Ons idee was namelijk exact hetzelfde als dat van LinkedIn. En dat is nu een miljardenbedrijf. Het concept was prima, alleen de timing niet.’
Meedenken en adviseren
Tot zijn grote verbazing ziet Paul, in deze tijd van digitalisering, compliance-afdelingen groeien. ‘Het is toch te gek voor woorden dat je voor het implementeren en controleren van regels grote afdelingen nodig hebt? Ik hoop echt dat dit een tijdelijk verschijnsel is. Weet je waar bedrijven in moeten investeren? In het vinden van een slimme manier om wet- en regelgeving te koppelen aan hun processen. Dan ben je slim bezig!’ De verdere ontwikkeling van machine learning en technologieën als blockchain hebben volgens de Chief Failure Officer de meeste impact op het vakgebied Finance. ‘Door mechanische technologische vernieuwing hebben we onze financiële processen straks veel slimmer georganiseerd. We houden dan tijd over om breder te kijken dan puur naar het financiële kapitaal. Wat dacht je van intellectueel kapitaal of andere vormen van waardecreatie, bijvoorbeeld door crowdfunding?’
Waardevolle kennis
In veel organisaties wordt de Finance professional gezien als iemand die innovatie remt, ervaart Paul. ‘Die wil namelijk van tevoren allerlei doorgerekende plannen zien. Maar dat kan ook anders. Ik zie meer in een partnership- of adviserende rol. Dat de financial deel uitmaakt van het team, meedenkt en adviseert over bijvoorbeeld de financiële risico’s. De financials van de toekomst kunnen veel meer dan alleen optellen en aftrekken. Hun kennis is ontzettend waardevol.’
Tips van Paul voor de financial van de toekomst:
- Kijk verder dan je eigen discipline en bedrijf. Wat voor ontwikkelingen zie je? En hoe kun je die doorvertalen binnen je eigen organisatie?
- Wees ondernemend, nieuwsgierig en heb de wil om te veranderen. Daarbij is het ook belangrijk om je te verplaatsen in je collega’s; dat je ze begrijpt en versterkt.
- Wees proactief, open en houd relevante ontwikkelingen goed in de gaten.
- Mijn belangrijkste advies: laat het je vooral niet overkomen!
Het verbinden van kennis en organisaties loopt als rode draad door de carrière van Paul Iske. Hij deed dit jarenlang bij Shell en werkte daarna tot 2015 bij ABN AMRO als Chief Dialogues Officer, waar hij verantwoordelijk was voor de activiteiten op het gebied van (open) innovatie. Tegenwoordig is hij Chief Failure Officer bij het Instituut voor Briljante Mislukkingen én hoogleraar Open Innovation & Business Venturing aan de School of Business and Economics van de Universiteit Maastricht.
